Sinh 11 - Bài 26 CẢM ỨNG Ở ĐỘNG VẬT

 A- LÝ THUYẾT

 I. KHÁI NIỆM VỀ CẢM ỨNG ĐỘNG VẬT

- Khái niệm: Cảm ứng là khả năng cơ thể động vật phản ứng lại các kích thích của môi trường (bên trong và bên ngoài cơ thể) để tồn tại và phát triển.

Ví dụ: Trời rét mèo xù lông.

- Động vật: Phản ứng nhanh, phản ứng dễ nhận thấy, hình thức phản ứng đa dạng.

- Hình thức, mức độ và tính chính xác của cảm ứng ở các động vật khác nhau tuỳ thuộc vào tố chức của hệ thần kinh

II. CẢM ỨNG Ở ĐV CHƯA CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH

- ĐV: đơn bào chưa có tổ chức thần kinh

- Hình thức cảm ứng: Chuyển động của cả cơ thể hoặc co rút của chất nguyên sinh để hướng đến các kích thích (hướng động dương) hoặc tránh xa kích thích (hướng động âm)→theo kiểu hướng động

 - Ví dụ, trùng giày bơi tới chỗ nhiều oxy, trùng biến hình thu chân giả để tránh ánh sáng chói.

III. CẢM ỨNG Ở CÁC NHÓM ĐỘNG VẬT CÓ TỔ CHỨC THẦN KINH

1. Hình thức cảm ứng

- Hình thức cảm ứng là các phản xạ

- Phản xạ là các phản ứng trả lời các kích thích của môi trường thông qua hệ thần kinh (chỉ có ở nhóm động vật có hệ thần kinh).

- Phản xạ được thực hiện nhờ cung phản xạ. Cung phản xạ bao gồm các bộ phận:

+ Bộ phận tiếp nhận kích thích (cơ quan thụ cảm).

+ Bộ phận phân tích và tổng hợp thông tin để quyết định hình thức và mức độ phản ứng (hệ thần kinh).

+ Bộ phận thực hiện phản ứng (cơ, tuyến).

2. Cảm ứng ở động vật có tổ chức thần kinh dạng lưới và hệ thàn kinh dạng chuỗi hạch

VIDEO BÀI GIẢNG

B. TRẢ LỜI CÂU HỎI SAU SGK

Bài 1,2,3 trang 110 Sinh 11

Câu 1. Cảm ứng là gì? Cho một vài ví dụ về cảm ứng.

Trả lời:

Cảm ứng là khả năng tiếp nhận kích thích và phản ứng lại các kích thích từ môi trường sống đảm bảo cho sinh vật tồn tại và phát triển.

Thí dụ: Trùng giày bơi tới chỗ có nhiều ôxi.Trùng biến hình thu chân giả để tránh ánh sáng chói.

Câu 2. Khi kích thích một điểm trên cơ thể, động vật có hệ thần kinh dạng lưới phản ứng toàn thân và tiêu tốn nhiều năng lượng. Tại sao ?

Trả lời:

Khi kích thích một điểm trên cơ thể xung thần kinh sẽ lan nhanh ra khắp mạng lưới thần kinh làm cho động vật có hệ thần kinh dạng lưới phản ứng toàn thân. Do co toàn bộ cơ thể nên (dù bị kích thích 1 điểm) nên tiêu phí nhiều năng lượng.

Câu 3_. Kể tên bộ phận tiếp nhận kích thích, bộ phận phân tích tổng hợp thông tin và bộ phận thực hiện của cung phản xạ ở động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch.

Trả lời:

Cung phản xạ ở động vật có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch gồm:

-        Bộ phận tiếp nhận kích thích là các giác quan.

-        Bộ phận phân tích tổng hợp thông tin là hạch não.

-        Bộ phận thực hiện là cơ.