Sinh 11 - BÀI 35 HOOCMÔN THỰC VẬT

 A- LÝ THUYẾT 

I. KHÁI NIỆM

- Khái niệm: Hoocmôn thực vật là các chất hữu cơ do cơ thể thực vật tiết ra có tác dụng  điều tiết hoạt động sống của cây.

- Đặc điểm chung:

+ Được tạo ra ở một nơi nhưng gây ra phản ứng ở một nơi khác trong cây.

+ Với nồng độ rất thấp nhưng gây ra những biến đổi mạnh trong cơ thể.

+ Tính chuyên hoá thấp hơn nhiều so với hoocmôn ở động vật bậc cao.

II. HOOCMÔN KÍCH THÍCH

Hình 1. Tác động của Auxin, Gibêrelin, Xitôkinin

III. HOOCMÔN ỨC CHẾ

1. Êtilen.

- Êtilen được sinh ra ở lá già, hoa già, quả chín.

Hầu như mọi tế bào thực vật đều có khả năng tổng hợp AAB và AAB đã được phát hiện có mặt trong tất cả các mô sống, có nhiều ở tế bào khí khổng.

- Êtilen điều chỉnh quá trình sinh trưởng và phát triển của cây.

- Vai trò sinh lí của êtilen: điều chỉnh sự chín, sự rụng lá, kích thích ra hoa, tác động lên sự phân hóa gới tính, ức chế kéo dài thân, kích thích sự giãn nở bên và sinh trưởng chiều ngang, tăng cường tốc độ hóa già, kích thích sự hình thành rễ và lông hút.

2. Axit abxixic (ABA/AAB)

- ABA được sinh ra ở trong lá, chóp rễ hoặc các cơ quan đang hoá già.

- ABA kìm hãm quá trình trao đổi chất, giảm súc các hoạt động sinh lí và chuyển cây vào trạng thái ngủ nghỉ.

- Vai trò sinh lí của êtilen: Gây nên sự rụng lá, ức chế nảy mầm, điều chỉnh sự đóng mở khí khổng, giúp cây chống chọi với điều kiện môi trường bất lợi.

IV. TƯƠNG QUAN HOOCMÔN THỰC VẬT

- Tương quan của hoocmôn kích thích so với hoocmôn ức chế sinh trưởng: Ví dụ tương quan giữa AAB/GA điều tiết trạng thái ngủ và nảy mầm của hạt, trong hạt nảy mầm GA cao cực đại và AAB thấp, trong hạt khô, GA thấp còn AAB cao.

- Tương quan giữa các hoocmôn kích thích với nhau: Ví dụ: Tương quan giữa Auxin/Xitôkinin điều tiết sự phát triển của mô sẹo. Nếu Auxin/Xitôkinin < 1→kích thích tạo chồi, nếu Auxin/Xitôkinin > 1 → kích thích ra rễ.

Hình 2. Tương quan giữa các hoocmôn kích thích trong tạo mô callus

VIDEO BÀI GIẢNG

B. TRẢ LỜI CÂU HỎI SAU SGK:

Bài 1,2,3,4 trang 142 Sinh 11

Câu 1. Hoocmôn thực vật là gì?  Nêu các đặc điểm chung của chúng.

Trả lời:

Hoocmôn thực vật là các chât hữu cơ do thực vật tiết ra, có tác dụng điều tiết hoạt động sống của cây.

Câu 2. Có mấy nhóm hoocmôn thực vật. Nêu tên các hoocmôn của mỗi nhóm và ví dụ về tác dụng của chúng.

Trả lời:

Hoocmôn Thực vật được chia thành 2 nhóm:

+ Nhóm hoocmôn kích thích gồm AIA, GA, xitôkinin.

+ Nhóm hoocmôn ức chế gồm êtilen, axil abxixic,...

Câu 3. Nêu hai biện pháp sản xuất nông nghiệp có ứng dụng các hoocmôn thực vật?

 Trả lời:

Chiết cành, nuôi cấy tế bào và mô thực vật trong công tác nhân giống sinh dưỡng.

Câu 4. Điều cần tránh trong việc ứng dụng hoocmôn thực vật là gì, tại sao?

Trả lời:

Không nên sử dụng các chất điều hòa sinh trưởng nhân tạo vào các sản phẩm trực tiếp làm thức ăn. Các chất nhân tạo không có các enzim phân giải, tích lũy lại trong nông phẩm sẽ gây độc hại cho người và gia súc.