I. Đất mặn.
1. Khái niệm, địa
điểm và nguyên nhân hình thành .
- Khái niệm: đất mặn là loại đất chứa nhiều cation Natri (Na+) hấp phụ trên
bề mặt keo đất và trong dung dịch đất.
- Địa điểm hình thành: Đất mặn được hình thành ở vùng đồng bằng ven biển
- Nguyên nhân hình thành: Đất mặn được hình thành do hai nguyên nhân chính:
+ Do nước biển tràn vào.
+ Do nước ngầm có chứa nhiều muối hoà tan dâng lên
theo các mao quản.
2. Đặc điểm.
- Đất có thành phần cơ giới nặng: tỉ lệ sét từ 50% đến
60%
- Đất chặt, thấm nước kém, khi bị ướt thì dẻo và dính,
khi bị khô thì nứt nẻ, rắn chắc.
- Trong đất có chứa nhiều muối tan dưới dạng NaCl, Na2SO4
- Đất có phản ứng trung tính hoặc hơi kiềm.
- Hoạt động của vi sinh vật đất yếu.
3. Biện pháp cải
tạo và hướng sử dụng
a. Biện pháp cải tạo.
- Đắp đê, xây dựng hệ thống mương máng tưới tiêu hợp lí: ngăn nước biển, đưa
nước ngọt vào cung cấp cho cây và rửa mặn.
- Bón vôi: loại bỏ ion Na+
bám trên bề mặt keo đất, tạo thuận lợi cho rửa mặn.
- Tháo nước rửa mặn: loại bỏ dần dần ion Na+
ra khỏi đất
- Bón phân hữu cơ: nâng cao độ phì nhiêu cho đất, giúp đất tơi xốp, tạo điều
kiện thuận lợi cho VSV đất hoạt động và
phát triển
- Trồng cây chịu mặn: giảm bớt lượng Na+
trong đất
b. Hướng sử dụng.
- Đất mặn đã cải tạo có thể sử dụng để trồng lúa (đặc
biệt là giống lúa đặc sản như Tám thơm Hải Hậu)
- Đất mặn thích hợp cho trồng cói, trồng rừng (đặc
biệt là các cây chịu mặn như đước, sú vẹt...)
- Đất mặn còn được sử dụng để mở rộng diện tích nuôi trồng thuỷ sản (nuôi tôm, cá..)
II. Đất phèn.
1. Nguyên nhân hình thành.
- Nguyên nhân: do trong đất có nhiều xác sinh vật chứa
lưu huỳnh.
- Cơ chế hình
thành phèn trong đất: 3 gđ
2. Đặc điểm.
- Có thành phần cơ giới nặng, khi khô trở nên cứng và
có nhiều vết nứt nẻ.
- Đất rất chua và có nhiều chất độc hại cho cây trồng
(Al3+, Fe3+,CH4, H2S).
- Độ phì nhiêu thấp.
- VSV đất ít, hoạt động yếu.
3. Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng
a. Biện pháp cải tạo.
- Xây dựng hệ thống kênh tưới, tiêu nước: giúp thau chua, rửa mặn, xổ phèn và hạ thấp mạch nước ngầm
- Bón vôi: khử chua và làm giảm độ độc hại của ion Al3+
- Bón phân: nâng cao độ phì nhiêu của đất
- Cày sâu, phơi ải: giúp cho quá trình chua hoá diễn ra mạnh mẽ, tạo thuận lợi
cho rửa phèn.
- Lên liếp: loại bỏ dần dần chất phèn ra khỏi đất
b. Hướng sử dụng.
- Trồng lúa.
- Trồng cây chịu phèn.