Sinh 10 - BÀI 32 BỆNH TRUYỀN NHIỄM VÀ MIỄN DỊCH

I. BỆNH TRUYỀN NHIỄM

1/Khái niệm:

   - Là bệnh có thể lây lan từ cá thể này sang cá thể khác.

   - Tác nhân gây bệnh đa dạng: vi khuẩn, nấm, động vật nguyên sinh, virut,...

   - Điều kiện gây bệnh cần đủ ba yếu tố: độc lực, số lượng nhiễm, con đường xâm nhập phù hợp.

2/Phương thức lây truyền:

a.Truyền ngang: Qua sol khí, đường tiêu hoá, tiếp xúc trực tiếp hoặc động vật cắn, côn trùng đốt.

b.Truyền dọc: Truyền từ mẹ sang thai nhi qua nhau thai, nhiễm khi sinh nở hoặc qua sữa mẹ.

3/ Các bệnh truyền nhiễm thường gặp do virut:

a.Bệnh đường hô hấp: 90% là do virut như viêm phổi, viêm phế quản, cảm lạnh, SARS. Virut xâm nhập qua không khí.

b.Bệnh đường tiêu hoá: virut xâm nhập qua miệng gây ra các bệnh như viêm gan, quai bị, tiêu chảy, viêm dạ dày-ruột...

c.Bệnh hệ thần kinh: virut vào cơ thể bằng nhiều con đường rồi vào máu tới hệ thần kinh TW gây bệnh dại, bại liệt, viêm não...

d.Bệnh lây qua đường sinh dục: lây trực tiếp qua quan hệ tình dục gây nên các bệnh viêm gan B, HIV, hecpet...

e.Bệnh da: như đậu mùa, sởi, mụn cơm...

II. MIỄN DỊCH

Là khả năng cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh.

1/Miễn dịch không đặc hiệu:

   - Là miễn dịch tự nhiên mang tính bẩm sinh (hàng rào sinh học, hóa học, vật lí). Ví dụ: da và niêm mạc là bức tường thành không cho vi sinh vật xâm nhập; pH dịch dạ dày giết chết hầu hết VSV...

   - Miễn dịch không đặc hiệu không cần sự tiếp xúc trước với kháng nguyên.

   - Miễn dịch không đặc hiệu có vai trò quan trọng khi cơ chế miễn dịch đặc hiệu chưa kịp phát huy tác dụng.

2/Miễn dịch đặc hiệu:

   Là miễn dịch xảy ra khi có kháng nguyên xâm nhập. Miễn dịch đặc hiệu gồm 2 loại:

a.Miễn dịch thể dịch:

   Là miễn dịch do tế bào lympho B tiết ra kháng thể đặc hiệu (kháng thể nằm trong thể dịch) chống lại kháng nguyên (virut, vi khuẩn...).

b.Miễn dịch tế bào:

   - Là miễn dịch do tế bào lympho T độc tiết prôtêin độc tiêu diệt các tế bào lạ (tế bào ung thư và tế bào nhiễm virut).

   - Trong bệnh do virut, miễn dịch tế bào đóng vai trò chủ lực, vì virut nằm trong tế bào nên thoát khỏ sự tấn công của kháng thể.

3/Phòng chống bệnh truyền nhiễm:

   Để kiểm soát bệnh truyền truyền nhiễm, cần: tiêm chủng phòng bệnh, kiểm soát vật trung gian truyền bệnh và giữ gìn vệ sinh cá nhân và cộng đồng.

Đăng nhận xét

Mới hơn Cũ hơn
Đọc tiếp:
Icon-Zalo Zalo Icon-Messager Messenger Icon-Youtube Youtube Icon-Instagram Tiktok