Trả Lời Câu Hỏi SGK Sinh Học 12- Bài 17 Cấu trúc di truyền của quần thể (tiếp theo)

Bài tập 1: Nêu đặc điểm di truyền của quần thể ngẫu phối.

Trả lời: 

• Quần thể ngẫu phối là quần thể sinh vật mà các cá thể lựa chọn bạn tình để giao phối một cách ngẫu nhiên.
• Quần thể ngẫu phối tạo ra nhiều biến dị tổ hợp => Cung cấp nguyên liệu cho tiến hóa và chọn giống
• Quần thể ngẫu phối duy trì tần số các kiểu gen khác nhau => Duy trì sự đa dạng di truyền của quần thể

Bài tập 2: Một quần thể bao gồm 120 cá thể có kiểu gen AA, 400 cá thể có kiểu gen Aa và 680 cá thể có kiểu gen aa. Hãy tính tần số của các alen A và a trong quần thể và cho biết quần thể có cân bằng về thành phần kiểu gen hay không?

Trả lời: 

• Gọi tần số alen A là p và alen a là q.
• Ta có p = [(120 X 21 + 400]/ (120 + 400 + 680) x 2 = 640/ 2400 = 0,267 => q = 0,733.
• Nếu quần thể ở trạng thái cân bằng di truyền thì tần số các kiểu gen phải thoả mãn công thức p2(AA) + 2pq(Aa) + q2(aa) = 1 
• Trong khi đó tần số các kiểu gen thực tế là AA = 120/1200 = 0,1 ; Aa = 400/1200 = 0.333 và aa = 680/1200 = 0,567.

=> Như vậy, quần thể không cân bằng di truyền

Hay cách kiểm tra khác như sau:

• Cụ thể trong quần thể này nếu ở trạng thái cân bằng di truyền thì thành phần kiểu gen phải là:

(0T266)2 AA + 2 (0,266) (0,743) Aa + (0,734)- aa = 1

0,07 AA + 0,39 Aa + 0,54 aa = 1

• Trong khi đó thành phần kiểu gen thực tế của quần thế là: p2 A A =120/ (120 + 400 + 680) = 0,1 2pq Aa = 400/ 1200 = 0,33 q-aa = 680/1200 =0,57.

=> Như vậy tần số các kiêu gen của quần thể khá khác biệt so với tần số các kiểu gen ở trạng thái cân bằng di truyền. Do vậy, quần thể không ở trạng thái cân bằng di truyền.

Bài tập 3: Hãy chọn phương án trả lời đúng: quần thể nào trong số các quần thể nêu dưới đây ở trạng thái cân bằng di truyền?

Quần thể	Tần số kiểu gen AA	Tần số kiểu gen Aa	Tần số kiểu gen aa
1	1	0	0
2	0	1	0
3	0	0	1
4	0,2	0,5	0,3

A. quần thể 1 và 2

B. quần thể 3 và 4

C. quần thể 2 và 4

D. quần thể 1 và 3

Trả lời: 

=> Đáp án D

Bài tập 4: Các gen di truyền liên kết với giới tính có thế đạt được trạng thái cân bằng Hacđi-Vanbec hay không nếu tần số alen ở 2 giới là khác nhau? Giải thích.

Trả lời: 

Gen trên nhiễm sắc thể giới tính sẽ không thể cân bằng di truyền sau một thế hệ giao phối ngẫu nhiên khi tần số alen ở hai giới là không như nhau trong thế hệ bố mẹ, vì:

• Trong một quần thể, gen A chỉ có hai alen A và a với tần số alen A và a tương ứng là p và q, thì quần thể được gọi là cân bằng di truyền hay còn gọi là cân bằng Hacđi-Vanbec khi thoả mãn công thức về thành phần kiểu gen như sau:

Thành phần kiểu gen: P2AA + 2pqAa + q2aa = 1

Với p2 là tần số kiểu gen AA ; 2pq là tần số kiểu gen Aa còn q2 là tần số kiểu gen aa.

• Trạng thái cân bằng Hacđi - Vanbec không chỉ giới hạn cho trường hợp một 1 gen có 2 alen mà có thể mở rộng cho trường hợp một gen có nhiều alen trong quần thể.
• Để quần thể có thể ở trạng thái cân bằng di truyền được thì cần một số điều kiện sau:
• (1) quần thể phải có kích thước lớn ;
• (2) các cá thể trong quần thể phải giao phối với nhau một cách ngẫu nhiên ;
• (3) các cá thể có kiểu gen khác nhau phải có sức sống và khả năng sinh sản như nhau (không có chọn lọc tự nhiên);
• (4) đột biến không xảy ra hay có xảy ra thì tần số đột biến thuận phải bằng tần số đột biến nghịch
• (5) quần thể phải được cách li với các quần thể khác (không có sự di nhập gen giữa các quần thể).